By Ian Riddell, BirdLife Zimbabwe

Północ, południe, zachód, wschód - Zimbabwe oferuje doskonałe możliwości obserwacji ptaków, gdziekolwiek się udasz... nie zapominając o centralnych i innych miejscach pomiędzy. Gdzie lepiej znaleźć informacje niż na stronie internetowej BirdLife Zimbabwe - birdlifezimbabwe.org/ - wystarczy kliknąć na zakładkę Birding Zimbabwe, gdzie warto zacząć od listy kontrolnej Zimbabwe.



Zaczynając od środka, Harare to dobre miejsce do zaznajomienia się z obserwacją miomba, specjalnego rodzaju siedliska, które sięga centralnej Afryki i ma własne zestawy ‘miomba specjalistów’. Ponieważ miomba jest uważana za nisko wydajną pod względem owadów oraz jest zagrożona rozwojem, najlepiej odnajduje się ptaki, gdy napotka się ‘grupę ptaków’, jak nazywane są mieszane stada żerujących gatunków. W tych grupach ptaków wszystko dzieje się jednocześnie! Harare ma Mukuvisi Woodlands i Haka Park, obie miejscowości w mieście i łatwe do dotarcia, gdzie chronione są bloki miomba. Jednym z gatunków docelowych jest afrykański pejzażowiec plamisty, naprawdę maskujący i uroczy ptak, który dosłownie czołga się w górę i w dół pni i gałęzi, szukając owadów w szorstkiej korze - może być trudno go znaleźć. Dzięcioł białopierśny, kacyk białowąsy, jakalnik miombowy, eremomela zielonoczuba, wilga złota, hilotka jaśniejąca oraz szpak błękitnoauski miomba to inne gatunki, przy czym ten ostatni jest zwykle łatwy do znalezienia w Mukuvisi Woodlands. Miomba kamieniarka zniknęła z Harare około 10 lat temu, ale niedawno ograniczone powroty odnotowano w Mukuvisi! Dudziak czerwonolosy i nektarnik zielonoponur to pożądane gatunki, a obszar Christon Bank to dobre miejsce do ich szukania, podobnie jak wizyta w Gosho Park, tuż na wschód od Marondera.


Kopciuszek afrykański, najlepiej znaleziony na łachach rzeki Zambezi - Roger MacDonald

Wschodnie wysokie ziemie to znany obszar turystyczny pełen różnorodnych ptaków w lasach i górach, od szczytów Nyanga po nisko położony obszar Aberfoyle, spadek ponad 1900 m. Popularne ptaki w okolicy Aberfoyle Lodge to m.in. palmodziób, czelej żółtobrzuchy, różne drozdy i kwiczoły, dzierzkowate, muchotępaki, nektarniki i wiele innych, podczas gdy na granicy z Mozambikiem ścigane są m.in. ogniczka czerwonoskrzydła i trzcinniczek zarządny. W okolicy Nyanga błękitna jaskółka to zagrożony gatunek ptaków znajdywany w sezonie letnim, a szczyty górskie to dobre miejsce z którego można szukać wysoko latającego jerzyka rzadkiego. W pobliżu Mutare, również dobra okolica do obserwacji ptaków, jest Vumba. W Seldomseen, destynacja stworzona specjalnie dla obserwatorów ptaków, przewodnik może zabrać Cię na leśne spacery w poszukiwaniu tych trudnych do znalezienia ptaków, których w inny sposób można by przeoczyć. W okolicy jest także dobra miomba, gdzie znaleźć można białoszyjka rdzawobrzuchego i mniszkę Cabanisa, lub w dolinie Burma, gdzie szuka się długodzioba zielona. Dalej na południe znajduje się spektakularny Park Narodowy Chimanimani. Jest to naprawdę odpowiednie dla turysty o trekkingowych umiejętnościach, który może odnaleźć takie gatunki jak mundirka lub rzadkiego sokoła tajtawskiego, ale warto sprawdzić miejsca wokół miasta, jak Bridal Veil Falls.

Głównym rejonem obserwacji ptaków na południu jest Park Narodowy Gonarezhou w południowo-wschodnim Lowveld. Parki Narodowe oferują dobre zakwarterowanie, ale jeśli chcesz sobie zaszaleć i nie masz własnego samochodu terenowego do zwiedzania, zatrzymaj się w Chilo Gorge Safari Lodge. Ich przewodnicy mogą zabrać Cię do najniższego punktu w Zimbabwe na wysokości 155 m, zwiedzić pobliski las piaskowy w poszukiwaniu gąsiorków kasztanowych i kukułek zielonogardłych oraz do parku w celu znalezienia licznych różnych ptaków występujących w tym regionie.


Dzięcioł afrykański, specjalność lasu miomba - Tommy P. Pedersen

Zachód kraju przypada pod Matabeleland i Park Narodowy Matopos koło Bulawayo to po prostu najlepsze miejsce do doświadczenia fantastycznych krajobrazów granitowych i orłów Verreaux i innych dużych orłów. Dalej na północny zachód dochodzisz do Parku Narodowego Hwange, gdzie możesz zatrzymać się w jednym z wielu safari lodów. Większość z nich wychodzi na wodopój, gdzie przychodzą dzikie zwierzęta, wraz z wieloma ptakami najlepiej obserwowanymi podczas przejażdżki samochodem lub spaceru z przewodnikiem. W suchym państwie są wiele gatunków ptaków ograniczonych do tego obszaru, z gąsiorem perłowym, dzięciołowiacikiem Bradfielda, brudnokrysem afrykańskim, przepióreczniczkiem pręgowanym i trzciniakiem z Kalahari, by tylko rozgrzać apetyt. Niektóre z bagien w porze deszczowej są po prostu spektakularne, a jedyne gęstwinki zimorodka południowoafrykańskiego zostały odnalezione tutaj wśród wielu migracji 2014 roku! Dalej na północno-zachodnim rogu każdy zna Wodospady Wiktorii. Wąwozy koło miasta są nieco zniszczone działalnością człowieka, ale można się zatrzymać w Gorges Lodge, gdzie masz szansę na znalezienie rzadkiego sokoła tajtawskiego, choć sokół wędrowny nadal odwiedza miasto. Tutaj afrykańskie jerzyki są powszechne, a ogrody, lasy i hotele można przeszukać w poszukiwaniu turaka czuchrajowego, wróbla pustynnego północnego, drozda palmowego obrożnego i ziarenkożerca brązowoczubańca, afrykańskiego nartnika i wielu innych. Pobyt w Imbabala Lodge w Kazungula jest niezbędny dla wielu gatunków specjalnych, w tym bławatnika łysawego, gąsienicy miedzianej, garrula czarnogłowa, cistocoli białobokiego i wielu innych.


Dzięcioł Bradfielda, ograniczony do Hwange i Wodospadów Wiktorii - Roger MacDonald

Możesz udać się na ‘północ’, aby odwiedzić Dolinę Zambezi od Kariba do Dande Communal Land. Na Kariba znajduje się wiele obozowisk i hoteli, gdzie można obserwować dziką zwierzynę i ptaki, podobnie jak w Parku Narodowym Mana Pools, jeśli nie mieszkasz na kempingu. Wiele ptaków można znaleźć tutaj, w tym błotniakowatek kasztanowatego, papuzogłowca Lilianna, muchotępaka żółtogłowego i powszechnego szpakla Mevesa - najlepiej pobrać listę kontrolną!